- పంజాబ్ ను విభజించేలా కుట్ర
- భారత్, కెనడాల మధ్య మరో వివాదం
సహనం వందే, కెనడా:
కెనడాలోని సర్రేలో గురు నానక్ సిక్కు గురుద్వారా ప్రాంగణంలో ఖలిస్తాన్ రాయబార కార్యాలయం అనే బోర్డు ఏర్పాటు కావడం తీవ్ర వివాదానికి దారితీసింది. ఇది పంజాబ్ ను విభజించేలా కుట్ర జరుగుతోందని పరిశీలకులు విశ్లేషిస్తున్నారు. అలాగే భారత్, కెనడా సంబంధాలను మరింత దిగజార్చే అవకాశం ఉందని అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఖలిస్తాన్ సమర్థకులు కెనడా గడ్డపై స్వేచ్ఛగా తమ కార్యకలాపాలను కొనసాగించడం ఆందోళన కలిగిస్తోంది.
సిఖ్స్ ఫర్ జస్టిస్ పాత్ర…
సర్రేలోని గురు నానక్ సిక్కు గురుద్వారా ప్రాంగణంలో ఖలిస్తాన్ రిపబ్లిక్ అనే బోర్డుతో కూడిన రాయబార కార్యాలయం ఏర్పాటైంది. ఈ కార్యాలయం స్థాపనలో సిఖ్స్ ఫర్ జస్టిస్ అనే ఖలిస్తాన్ సంస్థ ప్రముఖ పాత్ర పోషించింది. స్థానిక వర్గాల సమాచారం ప్రకారం, ఈ భవన నిర్మాణానికి బ్రిటిష్ కొలంబియా ప్రభుత్వం నిధులు సమకూర్చింది. ఇటీవల ఈ భవనంలో ఎలివేటర్ ఏర్పాటు కోసం లక్షన్నర కెనడియన్ డాలర్లను కూడా మంజూరు చేశారు. గురుద్వారాను ఒక సామాజిక కేంద్రంగా భావిస్తుండగా, దాని ప్రాంగణంలో ఇలాంటి వివాదాస్పద చర్య జరగడం అందరినీ ఆశ్చర్యానికి గురిచేస్తోంది.
ఖలిస్తాన్ ఉద్యమం… చారిత్రక నేపథ్యం
ఖలిస్తాన్ ఉద్యమం 1970-80లలో పంజాబ్లో సిక్కుల కోసం స్వతంత్ర రాష్ట్రం ఏర్పాటు చేయాలనే లక్ష్యంతో ప్రారంభమైంది. ఆ కాలంలో కెనడాలోని సిక్కు ప్రవాసులు ఈ ఉద్యమానికి ఆర్థిక, రాజకీయ మద్దతు అందించారు. కెనడా జనాభాలో దాదాపు రెండు శాతం మంది సిక్కులే. వీరిలో కొందరు ఖలిస్తాన్ ఉద్యమానికి మద్దతు ఇస్తున్నారని, హింసాత్మక కార్యకలాపాలకు పాల్పడుతున్నారని భారత ప్రభుత్వం చాలా కాలంగా ఆరోపిస్తోంది. ముఖ్యంగా 1985లో ఎయిర్ ఇండియా కనిష్క విమానం బాంబు దాడిలో 329 మంది మరణించిన ఘటనలో ఖలిస్తాన్ ఉగ్రవాదుల పాత్ర ఉందని భారత్ నమ్ముతోంది.
కెనడా ప్రభుత్వ నిర్లక్ష్య వైఖరి…
కెనడా గూఢచార సంస్థ సీఎస్ఐఎస్ ఇటీవల ఖలిస్తాన్ ఉగ్రవాదులు కెనడా భూభాగాన్ని హింసాత్మక కార్యకలాపాలకు ఉపయోగిస్తున్నారని బహిరంగంగా ప్రకటించింది. అయినప్పటికీ కెనడా ప్రభుత్వం ఈ విషయంలో సరైన చర్యలు తీసుకోవడం లేదని భారత్ ఆరోపిస్తోంది. గత ఏడాది ఖలిస్తాన్ అనుకూలుడు హర్దీప్ సింగ్ నిజ్జర్ హత్య తర్వాత భారత్, కెనడా మధ్య సంబంధాలు మరింత దెబ్బతిన్నాయి. ఈ హత్యలో భారత ప్రభుత్వ ఏజెంట్ల పాత్ర ఉందని కెనడా అప్పటి ప్రధాని జస్టిన్ ట్రూడో ఆరోపించారు. అయితే భారత్ ఆ ఆరోపణలను తీవ్రంగా ఖండించింది. ఈ ఘటన తర్వాత ఇరు దేశాలు దౌత్యవేత్తలను బహిష్కరించుకున్నాయి.
భారత్ ఆందోళన… అంతర్జాతీయ ప్రభావం
భారత్ గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా కెనడాలో ఖలిస్తాన్ సమర్థకుల కార్యకలాపాలపై ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తోంది. తాజాగా ఖలిస్తాన్ రాయబార కార్యాలయం ఏర్పాటు కావడం ఈ ఆందోళనలను మరింత పెంచింది. ఈ బోర్డు ఏర్పాటుకు స్థానిక ప్రభుత్వ నిధులు ఉపయోగపడ్డాయనే సమాచారం భారత్కు మరింత ఆగ్రహం కలిగించే అంశం. గతంలో కెనడాలోని భారత దౌత్య కార్యాలయాలపై ఖలిస్తాన్ మద్దతుదారులు దాడులు చేసిన సంఘటనలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో కెనడాలో భారత దౌత్యవేత్తల భద్రతపై ఆందోళనలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ఈ తాజా ఘటన భారత్, కెనడా మధ్య దౌత్యపరమైన చర్చలను మరింత తీవ్రతరం చేయవచ్చు.
స్థానికుల ఆగ్రహం…
సర్రేలోని భారతీయ సమాజం ఈ ఘటనపై తీవ్ర ఆగ్రహం వ్యక్తం చేస్తోంది. గురుద్వారా వంటి పవిత్ర స్థలంలో ఇలాంటి వివాదాస్పద బోర్డు ఏర్పాటు చేయడం సిక్కు సమాజంలోని కొందరికి కూడా అసంతృప్తి కలిగించింది. ఈ ఘటన కెనడాలోని హిందూ, సిక్కు సమాజాల మధ్య ఉద్రిక్తతలు పెరిగే అవకాశం ఉందని స్థానికులు ఆందోళన చెందుతున్నారు. ఇది కేవలం స్థానిక సమస్యగా కాకుండా, అంతర్జాతీయ దౌత్య సంబంధాలను ప్రభావితం చేసే అంశంగా మారింది. ఈ పరిస్థితిని సరిచేయడానికి కెనడా ప్రభుత్వం స్పష్టమైన వైఖరి తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉందని అందరూ భావిస్తున్నారు. ఈ ఘటన భారత్-కెనడా సంబంధాలు మరింత దిగజారకుండా చూసుకోవడం ఇరు దేశాలకు సవాలుగా మారింది.